آشنایی با مفاهیم اولیه ثبت سفارش در تجارت بین الملل
ثبت سفارش در هنگام واردات کالا به کشور یکی از مراحل اولیه تجارت بین المللی و از جمله الزامات گمرکی است که به عهده شخص وارد کننده است. لازم به ذکر است شخص واردکننده پیش از ثبت سفارش نیازمند داشتن مجوز ثبت سفارش است. این مجوز به استناد فرم درخواست ثبت سفارش از طریق سازمان توسعه تجارت که یکی از زیرمجموعه های وزارت صنعت، معدن و تجارت است، صادر خواهد شد. مجوز ثبت سفارش بعد از پرکردن اطلاعات مورد نظر و ضمیمه نمودن پروفرما به آن و همچنین با گذراندن تمامی مراحل مربوطه و اخذ مجوزهای قانونی جهت واردات محصول مورد نظر ، صادر می گردد. جزئیات این مجوز شامل شماره ۸ رقمی مجوز ، تاریخ مجوز ثبت سفارش ، شماره و تاریخ پروفرما و همچنین نام شرکت متقاضی برای مجوز است که میتواند شرکت واردکننده باشد. علاوه بر این چنانچه تعداد کالای ثبت سفارش شده زیاد باشد مشخصات آنها در برگه های جداگانه ای به مجوز ثبت سفارش بازرگان مورد نظر اضافه خواهد شد. اگر فرم ثبت سفارش پر نشود ارزشی نخواهد داشت و به عنوان یک برگه عادی تلقی می شود و تنها با تکمیل مشخصات واردکننده کالا از روی مندرجات پروفرما وگرفتن مجوزهای مربوطه و با رسیدگی و نظارت کارشناس مربوطه و ممهورنمودن مهر ویژه آن و امضای کارشناس و درج شماره ۸ رقمی ثبت سفارش جهت ردیابی مجوز ، فرم ثبت سفارش دارای ارزش و اعتبار خواهد بود که مطابق با ماده ۸ قانون مقررات صادرات و واردات به آن مجوز ورود یا مجوز ثبت سفارش نیز گفته می شود. همچنین بر اساس قانون و بودجه تعیین شده در هر سال به تعدادی از کالاهای وارداتی کشور که از طریق سیستم بانکی و یا خارج از آن سفارش داده می شوند مبلغ مشخصی به عنوان حق ثبت سفارش تعلق می گیرد.

ثبت سفارش برای واردات کالا در سامانه آنلاین ثبتارش
همانطور که می دانید ثبت سفارش در سامانه وزارت بازرگانی از طریق سیستم مجوز ورود اقلام به کشور انجام می گیرد که از سال ۸۸ تاکنون، سیستم الکترونیکی sabtaresh.tpo.ir جایگزین سیستم قبلی شده و دیگر نیازی به مراجعه حضوری و وارد کردن دستی اطلاعات توسط بازرگانان نیست. البته به نظر میرسد یکی از اهداف دولت از ایجاد سیستم ثبت سفارش الکترونیکی کالا ، به ثبت رساندن آمار و کنترل ضوابط فنی برای کالاهای وارداتی باشد. بنابراین تمامی بازرگانان محترم که دارای کارت بازرگانی هستند (اعم از شخص حقیقی یا حقوقی) می توانند ابتدا در این سامانه ثبت نام کرده و کلمه و رمز عبور خود را دریافت نمایند ، سپس با تایید شدن مشخصات کاربری خود نسبت به انجام تمامی فعالیت های مربوط به ثبت سفارش نظیر افتتاح ،جایگزین، اصلاحیه ،افتتاح از محل تنخواه، کانتینر و حمل در کارتابل خود اقدام نمایند و در نهایت به منظور گرفتن تایید از کارشناسان محترم بازرگانی ، از طریق منوی گذاشته شده مربوطه (پیگیری و ویرایش ) اقدام نمایند. خوشبختانه در بیشتر مواقع این سامانه الکترونیکی به بازرگانان کمک کرده تا با وارد کردن صحیح کلیه اطلاعات پروفرما و دریافت تاییدیه کارشناسان مربوطه و سپس پرداخت اینترنتی از طریق درگاه بانک ملی ، بدون نیاز به مراجعه حضوری و به صورت خودکار ثبت سفارششان، به بانک عامل و گمرکات اجرائی (با توجه به نوع ثبت سفارش) ارسال شود. بیانات و تقریراتی که شما در خصوص ثبت سفارش در سامانه آنلاین نام برده شده وارد می کنید می بایست شامل اطلاعات محصول،کشور مبدا، تولید کننده خارجی و شرکت کشتیرانی خارجی، گیرنده، مقدار و ارزش کالاهای وارداتی و همچنین توضیحات مناسب آنها باشد که تمامی این توضیحات و اظهارات باید با توجه به مجموعه ای از قوانین و مقررات خاص که توسط گمرک صادر شده است، باشند. اسناد و مدارک زیادی در تجارت بینالمللی وجود دارد، برخی از این اسناد شامل اسناد تجاری، اسناد مالی، اسناد حمل و نقل، اسناد بیمه و دیگر اسناد می شود. بنابراین در هنگام ثبت سفارش ، ممکن است اسناد و اطلاعات زیادی نظیر مشخصات کامل کالای تجاری ، حمل و نقل، بیمه کالا و تامین مالی نیاز به بررسی داشته باشند. پس درک نقش هر سند و الزامات آن توسط واردکننده و صادرکننده در تجارت بینالمللی مهم است.
انواع ثبت سفارش
انواع ثبت سفارش با توجه به درخواست متقاضی واردات شامل جایگزین ، اصلاحیه، افتتاح از محل تنخواه، کانتینر و حمل می باشد که در ابتدای مقاله نیز به گزینه های مرتبط با آن در سامانه ثبتارش اشاره شد. همچنین انواع ثبت سفارش با توجه به روش پرداخت شامل دو مورد ارز بانکی و غیر بانکی می شود و در صورتی که برای کالایی استاندارد اجباری تعیین شده باشد ، باید در اسناد، شماره استاندارد مربوطه در هنگام ثبت سفارش حتما درج گردد.
مفهوم اعتبار اسنادی در ثبت سفارش
یکی از مفاهیم مهم دیگر در خصوص ثبت سفارش استفاده از اعتبار اسنادی است. در واقع می توان گفت اعتبار اسنادی یکی از مهمترین روشهای پرداخت در تجارت بینالمللی است که به صادر کننده یک ضمانت پرداخت مشروط از سوی بانک وارد کننده میدهد. همچنین با استفاده از اعتبارات اسنادی برای پرداخت کالاها یا خدمات، چندین مزیت تجاری و عملیاتی برای وارد کننده به وجود خواهد آمد، برای مثال تا زمانی که تمام شرایط اعتبارات اسنادی برآورده نشود، تعهدی برای پرداخت توسط وارد کننده وجود ندارد. امنیت این روش پرداخت برای تجار بسیار مهم است و اعتبار اسنادی ابزاری است که منجر به کاهش خطر عدم پرداخت خواهد شد. به همین علت واردات و صادرات از طریق اعتبار اسنادی، در زمانی که کالاها در بین کشورها فروخته می شوند، به عنوان یک شکل ایمن از پرداخت مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از اعتبارات اسنادی با شرایط اعتباری گسترده ممکن است جایگزین مناسبی برای شکلهای سنتی مالی و بانکی باشد. در این روش وارد کننده و صادر کننده هر دو وارد یک قرارداد خواهند شد که به موجب آن، توافق کرده اند روش پرداخت از طریق اعتبار اسنادی صورت بگیرد. در واقع بانک با صدور اعتبار اسنادی در محل، به هر دو طرف اجازه میدهد تا به راحتی تجارت کنند. هنگامی که شرایط خاص مورد نظر در قرار داد برآورده شد و در نتیجه پرداخت توسط بانک خریدار صورت گرفت، کالاها ترخیص خواهند شد. در ادامه با انواع اعتبار در ثبت سفارش آشنا خواهیم شد.

انواع اعتبار در ثبت سفارش
اعتبار اسنادی دیداری : Sight Documentary Credit
منظور از اعتبار اسنادی دیداری، همانطور که از اسم آن نیز مشخص است، مشاهده و بررسی اسناد ارائه شده از سوی ذینفع توسط بانک ابلاغ کننده است، به همین منظور بانک اسناد ارسالشده را بررسی کرده و اگر اسناد با شرایط اعتبار مطابقت داشته باشد و تمامی اصول و ضوابط اعتبار رعایت شده باشد وجه بلافاصله توسط بانک پرداخت خواهد شد.
اعتبار اسنادی مدتدار : Deferred Letter Of Credit
اعتبار اسنادی مدت دار یک نامه اعتباری است که وجه آن بلافاصله پس از ارائه اسناد از سوی ذینفع قابل پرداخت نیست بلکه این وجه پس از مدت مشخص مقرر شده پرداخت خواهد شد. می توان گفت این اعتبار منجر به رابطه نزدیک خریدار و فروشنده می شود، زیرا در واقع، فروشنده به خریدار اجازه می دهد که در یک دوره تعیین شده ، پرداخت را انجام دهد.
اعتبار اسنادی یوزانس: usance Credit
اعتبار اسنادی یوزانس یک اعتبار نامه قابل پرداخت در یک زمان معین پس از ارائه اسناد سازگار است به بیان ساده تر این اعتبار اسنادی در واقع نوعی معامله نسیه تضمین شده است که در آن دو کشور در تجارت بین المللی برای پرداخت وجه برای برات ارزی مهلتی را تعیین می کنند. البته با این توضیحات به نظر می رسد یوزانس گونهای از اعتبار اسنادی مدتدار است ولی باید دقت داشت که در اعتبار اسنادی مدتدار سند قابل معاملهای مثل برات صادر نمیگردد. در صورتی که در معاملات یوزانس برات صادر میشود.
ثبت سفارش واردات در قبال صادرات
با ارائه پروانه صادراتی معتبر امکان واردات در ازای ارزش صادراتی تایید و مهر شده توسط گمرک خروجی از کشور وجود دارد که اعتبار مورد قبول گمرک از تاریخ پروانه صادراتی با کوتاژ وارداتی یکسان خواهد بود. در این خصوص دستورالعمل نحوه ثبت اطلاعات در سامانه آنلاین ثبت سفارش ابلاغ شده است و چنانچه صادرکنندگان خواهان استفاده از ارز حاصل از صادرات خود در جهت واردات کالا به کشور هستند کافی است در عملیات ثبت سفارش، نوععملیات ارزی را “بانکی” و فیلد تامین ارز را “از محل صادرات” انتخاب نمایند و بعد از تایید ثبت سفارش و نهایی شدن آن با مراجعه به بانک مورد نظر، گواهی ثبت آماری برای تخصیص ارز را ” ارز اشخاص – از محل صادرات” درخواست نمایند. بعد از گذراندن این مراحل در صورت تایید گواهی توسط بانک مرکزی، بانک عامل علاوه برگرفتن وثایق مطابق با مجموعه مقررات ارزی، اطلاعات پروانه های صادراتی مورد نظر را از بازرگان اخذ نموده و در سامانه تامین ارز ثبت می نماید. سپس بازرگان می تواند با پرداخت ارز به فروشنده خارجی ، واردات کالا را انجام دهد.

ثبت سفارش در اصفهان
