زهکشی و تاریخچه آن
زهکشی فرآیند خارج کردن آب سطحی اضافی و مدیریت سفره آب زیرزمینی کم عمق از طریق نگه‌داشت و دفع آب و مدیریت کیفیت آب برای رسیدن به منافع دلخواه اقتصادی و اجتماعی است، در حالی که محیط زیست نیز حفظ شود.
زهكشي در گذشته‌هاي دور
زهكشي كشاورزي، بنا به عقيده سازمان خواربار و كشاورزي جهاني، نه هزار سال پيش در بين‌النهرين آغاز شد. در آن هنگام لوله زهكش به كار برده نمي‌شد بلكه به احتمال زياد از سنگ و سنگ‌ريزه و شاخ و برگ گياهان بهره‌گيري مي‌شد. اولين لوله‌هاي زهكشي حدود چهار هزار سال قدمت دارند. در اروپا، اولين زهكشي زيرزميني حدود دو هزار سال پيش نصب شده‌است.در كتابي كه در حدود سه هزار سال پيش در چين نگاشته شده، نقشه‌هايي از سيستم زهكشي مشاهده مي‌شود. هرودت، در حدود ۲۴۰۰ سال قبل، اشاره‌هايي به كاربرد زهكشي در درّه نيل دارد.
زهكشي مدتي در جهان به فراموشي سپرده شد تا اينكه در ۱۵۴۴ در انگلستان دوباره زندگي جديدي يافت. در آمريكا زهكشي لوله‌اي در دو سده پيش آغاز شد.
زهكشي در گذشته‌هاي نزديك
زهكشي زيرزميني به شيوه امروزي اولين بار در سال ۱۸۱۰ ميلادي در انگلستان به كار گرفته شد و به تدريج به ساير نقاط اروپا رفت. زهكشي در اوايل دهه ۱۹۶۰، با پيدايش لوله پلاستيكي با ديواره صاف و نازك، سپس با ابداع لوله‌هاي كنگره‌دار، شتاب قابل ملاحظه‌اي يافت. در حوالي سال ۱۹۷۰ استفاده از ماشين‌هاي زهكشي آغاز شد و شتاب بيشتري به توسعه زهكشي زيرزميني داد. كاربرد فرستنده و گيرنده‌هاي ليزري، دقت در كنترل نصب زهكش‌ها را افزايش داد.
زهكشي در ايران
احداث اولين شبكه‌هاي نوين آبياري و زهكشي در دهه ۱۳۱۰ در جنوب كشور صورت گرفت و اولين زهكش روباز با استفاده از ماشين در حوالي سال ۱۳۳۵ در شاوور خوزستان ساخته شد. در سال‌هاي ۱۳۴۱ و ۱۳۴۲ اولين شبكه زهكشي زيرزميني با استفاده از لوله‌هاي سفالي در دانشكده كشاورزي دانشگاه جندي شاپور واقع در ملّاثاني (رامين) اهواز در وسعتي حدود ۵۰۰ هكتار با نيروي كارگري به اجرا در آمد. در همين سال‌ها بود كه اولين ماشين زهكشي وارد كشور شد. اولين طرح بزرگ زهكشي به وسعت ۱۱۰۰۰ هكتار در هفت تپه به اجرا درآمد. سپس زهكشي اراضي شركت كشت و صنعت كارون و همزمان با آن زهكشي اراضي آبخور سد وشمگير در گرگان آغاز شد. دشت‌هاي مغان، دالكي در بوشهر، زابل، ميان‌آب، بهبهان، طرح‌هاي هفت‌گانه توسعه نيشكر در خوزستان از جمله طرح‌هاي بزرگ ديگري هستند كه اجراي آنها به اتمام رسيده است.
انواع لوله پلی اتیلن در زهکشی
لوله‌هاي پلی اتیلن در زهکشی طراحي‌هاي مختلفي دارند. يك نوع آن به لوله‌هاي آب با ديواره محكم معروف است (Solid Wall Surface Water Pipes) كه ديواره يك دست و كاملا بدون درز و خلل و فرجي دارد، نوع ديگر لوله سوراخ‌دار يا مشبك نام دارد (Perforated Pipe) كه روي ديواره آن سوراخ‌هاي ريزي تعبيه شده است. نوعي ديگر از لوله زهكشي، لوله داراي ديواره چين خورده (Twinwall Pipe) است. لازم به ذکر است که برای استفاده از لوله های پلی اتیلن در زهکشی بيشتر از نوع دو جداره استفاده مي‌شوند. زيرا اين لوله‌ها استحكام بيشتري دارند و تبخير آب هم در آنها كمتر است. امكان نشت آب نيز بدليل دو جداره بودن بسيار كم است و به سرما و گرما مقاوم هستند.
مزيت‌هاي لوله پلی اتیلن در زهکشی نسبت به انواع ديگر لوله‌ها
• عمر مفيد طولاني آنها نسبت به لوله‌هاي سيماني يا سفالي.
• سبك بودن وزن و حمل و نقل آسان.
• سهولت و سرعت بسيار زياد در نصب و كارگذاري لوله.
• مقاومت در مقابل املاح شيميايي آب و خاك.
• قابليت انعطاف پذيري.
• داشتن منافذ ورودي‌هاي يكنواخت.
• به دليل Rigid بودن پلي اتيلن احتمال انسداد در سوراخ‌ها و همچنين تغييرات طول و عرض سوراخ‌ها در لوله‌هاي زهكش پلي اتيلن بسيار نادرتر از ساير لوله‌هاي پليمري سوراخ‌دار مي‌باشد. به همين دليل لوله‌هاي سوراخ‌دار پلي اتيلن در دنيا به عنوان پر‌مصرف‌ترين لوله پليمري در بخش زهكش مي‌باشد.
• به دليل كاروگيت (كنگره اي) بودن لوله زهكش ، تحمل بار خارجي آنها (Ring Stiffness) بسيار بالاتر از لوله‌هاي صاف مي‌باشد.
كاربرد لوله پلی اتیلن در زهکشی
يكي از مهمترين موارد كاربردهاي لوله پلی اتیلن در زهکشی در اراضي كشاورزي به منظور خارج نمودن آب اضافي حاصل از آبياري يا بارندگي مي‌باشد كه جهت ايجاد توازني مناسب بين آب و اكسيژن خاك از يك سيستم زهكش زير زميني استفاده مي‌شود.
در نتيجه استفاده از يك سيستم زهكش زير زميني، توازن خوبي بين آب و اكسيژن خاك ايجاد مي گردد.
اين امر باعث بهبود رشد گياه و در نتيجه افزايش توليد محصول مي‌شود. در اراضي كشاورزي كه به دلايل مختلف خاك آنها شور يا قليايي گرديده است، پس از انجام آبشويي نياز به خارج كردن آب حاوي املاح مضر براي خاك و گياه مي‌باشد كه با لوله‌هاي زهكش مشبك انجام مي‌گردد.
جهت خارج نمودن سريع آب باران يا آب آبياري در زمين‌هاي ورزشي يا تفريحي زهكشي بهترين روش مي‌باشد كه با اين عمل از آسيب ديدن اين زمين‌ها جلوگيري شده و امكان استفاده بيشتر و بهتر از آن زمين‌ها فراهم مي‌گردد و چه بهتر است که برای اینکار در راستای مصرف بهینه آب و مقاومت و مزیت های لوله پلی اتیلن، از لوله‌های پلی اتیلن در زهکشی استفاده کنند.
اطراف ساختمان‌ها، پل‌ها، جاده‌ها آب زياد در يك زمان كوتاه مي‌تواند حالت بسيار خطرناكي را در اطراف يك ساختمان و يا پل به وجود آورد. در جاده‌ها مهمترين عامل تخريب سطح جاده وجود آب اضافه حاصل از بارندگي يا آب زير سطحي مي‌باشد كه عمدتاً در زمستان باعث يخ‌زدگي سطح جاده مي‌شود. اين يخ زدن جدا از به وجود آوردن حوادث مختلف، عامل مهمي در تخريب سطح جاده مي‌باشد.
در زمين‌هاي ورزشي يا تفريحي براي خارج كردن سريع آب باران يا آب آبياري، لوله زهكش بهترين روش مي‌باشد. در نهايت با زهكشي سريع از آسيب به اين زمين‌ها جلوگيري شده و امكان استفاده بيشتر و بهتر از آنها فراهم مي گردد.
لوله پلي اتيلن در دنياي امروز
امروزه لوله‌هاي پلي اتيلن جايگاه خود را در كاربردهاي تحت فشار به خوبي يافته‌اند. محصولات پلي اتيلن توانسته‌اند با بهبود خواص و ويژگي‌هاي منحصر به فرد جايگزين مناسبي براي انواع لوله‌ها از قبيل لوله‌هاي فلزي، PVC، GRP و چدني باشند. يكي از برجسته‌ترين مزيت‌هاي منحصر به فرد اين دسته از لوله‌ها، توان توليد محصول متناسب با خواسته‌هاي مشتريان است.
شركت «توسن صنعت آپادانا» در شروع فعاليت خود براساس استراتژي سازمان به سمت ارائه محصولاتي مطابق با نيازهاي بومي و منطقه‌اي حركت كرده و در اين راه با استفاده از جديدترين تكنولوژي ماشين آلات، مشاوران و پرسنل آموزش ديده تمامي محدوديت‌ها را بر طرف ساخته و آماده ارائه محصول به مشتريان است. ديدگاه توسن در توليد محصولات پلي اتيلن ، اين امكان را براي مشتري فراهم مي‌كند تا هر نوع محصول و خدماتي كه به آن نياز دارد را سفارش داده و مناسب‌ترين خروجي را دريافت كند.
لوله‌هاي پلي اتلين سبك، لوله‌هاي پلي اتيلن سنگين و حلقه‌هاي آبياري از جمله محصولات شركت توسن با استانداردهاي مشخص هستند كه در زمينه شبكه‌هاي آبرساني شهري و روستايي، شبكه‌هاي فاضلاب شهري و روستايي، شبكه‌هاي گازرساني، شبكه‌هاي زهكشي ، سيستم‌هاي مايعات و فاضلاب صنعتي، شبكه‌هاي آبياري تحت‌فشار (قطره‌اي و باراني)، سيستم‌هاي آبياري متحرك، پوشش كابل‌هاي مخابراتي و فيبر نوري، پوشش كابل‌هاي برق، پوشش لوله‌هاي فلزي و استفاده به عنوان كانال تهويه كاربرد دارند.
آب به عنوان يك ماده حيات بخش درهر جايي كه انسان زندگي كند مورد نياز مي‌باشد. اما زياد بودن يا ماندن بيش از حد در خلل و فرج خاك باعث به وجود آمدن حالت ماندآبي مي‌شود. يك سيستم زهكشي كارآمد و قابل اطمينان مانند استفاده از انواع لوله‌هاي پلي اتيلن در زهكشي به حفظ امنيت جاده‌ها، معابر، پاركينگها و ديگر سطوح شهري كمك فراواني مي‌كند و همچنين شبكه زهكشي مناسب به مديريت آب‌هاي باران و آب‌هاي زير سطحي در معابر شهري و زمين‌هاي كشاورزي مي‌انجامد و تضميني براي استفاده بهينه از منابع آبي و محيط زيست خواهد بود.
